LITMIR.BIZ

45

Tamże.

46

Z wywiadu udzielonego dziennikarzom przez Benedykta XVI podczas lotu do Portugalii, 11 maja 2010 roku [tłum. własne – przyp. tłum.].

47

Tłumaczenie homilii zaczerpnięte z serwisu Katolickiej Agencji Informacyjnej: http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/x913/homilia-benedykta-xvi-podczas-mszy-sw-w-fatimie-maja/ [dostęp 28.10.2013; przyp. tłum.].

48

Por. G. Hierzenberger, O. Nedomansky, Tutte le apparizioni della Madonna in 2000 anni di storia, Casale Monferrato 1996, (wyd. polskie: tychże, Księga objawień maryjnych od I do XX wieku, tłum. K. Górski, B. Kujawa, Warszawa 2003).

49

Tamże, s. 11.

50

Dokumenty Soborów Powszechnych, t. I, oprac. ks. A. Baron, ks. H. Pietras SJ, Kraków 2002, s. 153; Dokumenty soboru efeskiego, tłum. ks. A. Baron, ks. H. Pietras SJ, T. Wnętrzak.

51

Gr. theotokos – rodząca boga [przyp. red.].

52

Autorka podaje w przypisie odniesienie do Sumy teologicznej św. Tomasza z Akwinu, I, 25, 6 ad 4, fragment umieszczony pod tym adresem nie odpowiada tekstowi włoskiemu, stąd tłum. własne [przyp. tłum.].

53

Cyt. za: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/mystici_corporis_29061943.html [przyp. tłum.].

54

Por. św. Jan z Damaszku, Wykład wiary prawdziwej, IV, 14, zob. np. tłum. B. Wojkowskiego, Warszawa 1969.

55

Por. św. Andrzej z Krety, Hom. 2 in dormit. ss Deiparae.

56

L. Ott, Compendio di Teologia dogmatica, Casale Monferrato 1964, s. 351.

57

Por. Pius XII, Encyklika „Ad coeli reginam”, 1954, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/ad_caeli_reginam_11101954.html.

58

Por. św. Ambroży, De verginibus II, 2, 6–17; św. Hieronim, Ep. 22, 38; 107, 7.

59

Homiletyka to dział chrześcijańskiej teologii zajmujący się sztuką i teologią głoszenia kazań.

60

Dawniejsza nazwa święta Objawienia Pańskiego obchodzonego 2 lutego jako święto Matki Boskiej Gromnicznej. Przypada na 40. dzień po narodzinach Jezusa – według tradycji hebrajskiej kobieta uważana była za nieczystą przez 40 dni po narodzinach syna i musiała udać się do świątyni w celu oczyszczenia [przyp. tłum.].

61

Epoka Ojców Kościoła (325 r. – VIII w.) [przyp. red.].

62

L. Ott, Compendio di Teologia dogmatica, dz. cyt., s. 359–360.

63

D. Alighieri, Boska komedia, Raj: 31, 52–69.94–142; 32, 151; 33, 1–54.

64

Św. Bernard, In Laudibus Virginis Matris 2, 3 [tłum. własne – przyp. tłum.].

65

Św. Bernard, Super Cantica Canticorum 28, 4, 10 [tłum. własne – przyp. tłum.].

66

Św. L.M. Grignon de Montfort, Tajemnica Maryi, cz. II D 5, 58–59 [na podstawie wydania opublikowanego przez Kapłański Ruch Maryjny w Polsce, Częstochowa, 1983. Nie podano nazwiska tłum. – przyp. tłum.].

67

Tamże, cz. I, B 19–21.

68

Łac. mulier – kobieta.

69

Św. L.M. Grignon de Montfort, Wstęp [w:] Traktat o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny, tłum. H. Brownsfordowa, na podstawie II wydania opublikowanego przez Kapłański Ruch Maryjny w Polsce, Częstochowa 1983; wyd. elektroniczne: http://pldocs.docdat.com/docs/index-27139.html.

70

Tamże.

71

„Totus tuus ego sum et omnia mea Tua sunt. […] Accipio Te in mea omnia. Praebe mihi cor Tuum, Maria” – „Jestem cały Twoją własnością, Pani ukochana, ze wszystkim, co posiadam. Biorę Cię jako całe me dobro, daj mi Twe Serce, Maryjo!” – tamże, appendix 1, 4–5.

72

W wyniku rewolucji lipcowej, która trwała w Paryżu w dniach 27–29 lipca 1830 roku, Karol x, ostatni władca z dynastii Burbonów, został obalony i zastąpiony przez Ludwika Filipa, króla monarchii lipcowej. Rewolucja nie wprowadziła instytucjonalnych zmian ani we Francji, ani w innych krajach, z wyjątkiem Belgii, ale po raz pierwszy od czasu Rewolucji 1789 roku przez Europę przetoczyła się fala rewolucji ludowych. Wzmocniły się idee demokratyczne, socjalistyczne, liberalne, nacjonalistyczne oraz republikańskie, a fala rewolucji powtórzyła się na szerszą skalę w 1848 roku.

73

Por. G. Hierzenberger, O. Nedomansky, Tutte le apparizioni della Madonna in 2000 anni di storia, dz. cyt., s. 40.

74

Tamże, s. 42.

75

Tamże, s. 42–43.

76

Mówimy o domniemanym racjonalizmie, aby odnieść się do kalekiego rozumu, który – od Kanta i oświecenia aż po czasy współczesne – nie uznaje nic poza sobą samym, a zatem przypisuje człowiekowi zdolność do dochodzenia i poznawania metafizyki. W rzeczywistości jest to forma irracjonalizmu, który w dodatku w swym zaślepieniu mianuje się rozumem.

77

Por. L. dos Santos (Irmã), O segredo de Fátima: nas memórias e cartas da Irmã Lúcia, São Paulo 1974, s. XVIII.

78

A.M. Martins SJ, Documentos. Fátima, L.E. Rua Nossa Senhora de Fátima, dz. cyt., s. 2.

79

Drugie wspomnienie, [w:] Wspomnienia s. Łucji z Fatimy, dz. cyt., s. 111.

80

Po dziesięciu latach spędzonych za granicą Lenin, poszukiwany przez carską policję, w październiku 1917 roku po kryjomu wrócił do Petersburga, aby przez rewolucję bolszewicką doprowadzić partię do zdobycia władzy.

81

Por. C. Siccardi, Nella solitudine della Croce. Il Cardinale Guglielmo Massaja missionario in Africa, Cinisello Balsamo 2011, s. 143; V. Messori, Pensare la storia, Milano 2006, s. 272–273.

82

Warto również przypomnieć pięć Czcigodnych Sług Bożych z dynastii sabaudzkiej, które czynią ją dynastią o największej liczbie kandydatów na ołtarze:

• siostry zakonne Franciszka Katarzyna (1595–1640) i Maria Apolonia (1594–1656), córki Karola Emanuela I,

• Maria Klotylda (1759–1802), królowa Sardynii, żona Karola Emanuela IV i siostra Ludwika XVI,

• Maria Krystyna (1812–1836), królowa Obu Sycylii, córka Wiktora Emanuela I,

• Maria Klotylda (1843–1911), córka Wiktora Emanuela II.

83

Francuski rycerz i pisarz; autor książki o rycerstwie i innych pism, był jednym z najwaleczniejszych kawalerów swoich czasów.