Скачать книгу
redakcyjny]
42
żołnierzów – dziś popr. forma B. lm: żołnierzy. [przypis redakcyjny]
43
wojłok (z tur.) – filc z sierści zwierzęcej. [przypis redakcyjny]
44
kulbaka – rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]
45
kulbaka – rodzaj siodła. [przypis redakcyjny]
46
wasze – tu: pan; skrót od: wasza miłość. [przypis redakcyjny]
47
auxilium (łac.) – pomoc. [przypis redakcyjny]
48
podzięków – dziś: podziękowań. [przypis redakcyjny]
49
Zasławski-Ostrogski, Władysław Dominik (1618–1656) – książę, koniuszywielki koronny i starosta łucki, jeden z najbogatszych magnatów Korony. [przypis redakcyjny]
50
Skrzetuski, Jan – postać literacka, stworzona na wzór Mikołaja Skrzetuskiego herbu Jastrzębiec (1610–1673), szlachcica z Wielkopolski, który wsławił się w czasie obrony Zbaraża w 1649 r. [przypis redakcyjny]
51
J. O. księcia – jaśnie oświeconego księcia. [przypis redakcyjny]
52
Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]
53
towarzysz pancerny – rycerz ciężkozbrojny, husarz. [przypis redakcyjny]
54
buzdygan (z tur.) – rodzaj broni, ozdobna pałka; w XVII w. symbol władzy oficera. [przypis redakcyjny]
55
buława (z tur.) – rodzaj broni, mała maczuga, często ozdobna; w XVII w. symbol władzy wojskowej. [przypis redakcyjny]
56
zażywać – tu: używać. [przypis redakcyjny]
57
chan – władca tatarski. [przypis redakcyjny]
58
Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]
59
laty – dziś popr. forma N. lm: latami. [przypis redakcyjny]
60
eksperiencja (z łac.) – doświadczenie. [przypis redakcyjny]
61
Kudak (nazwa z tur.) – twierdza nad brzegiem Dniepru, zbudowana w 1635 r. z inicjatywy hetmana Stanisława Koniecpolskiego, nazywana „kluczem do Zaporoża”, dziś w granicach miasta Dniepropietrowska. [przypis redakcyjny]
62
prezydium (z łac. praesidium) – straż, zbrojna załoga. [przypis redakcyjny]
63
hetman wielki – Mikołaj Potocki, zwany Niedźwiedzia Łapa, herbu Pilawa (ok. 1593–1651), kasztelan krakowski, hetman wielki koronny w latach 1646–1651). [przypis redakcyjny]
64
bajdak (ukr.) – duża rzeczna łódź żaglowo-wiosłowa. [przypis redakcyjny]
65
ordynans (z łac., daw.) – rozkaz. [przypis redakcyjny]
66
ciężkie terminy – poważne kłopoty. [przypis redakcyjny]
67
invidia (łac.) – zazdrość, zawiść. [przypis redakcyjny]
68
substancja (z łac.) – rzecz, przedmiot, obiekt materialny; tu: majątek. [przypis redakcyjny]
69
rekurs (z łac.) – odwołanie, ucieczka; tu: sposób rozwiązania problemu. [przypis redakcyjny]
70
Taśmina, ukr. Tiasmyn – rzeka na środkowej Ukrainie, prawy dopływ Dniepru. [przypis redakcyjny]
71
rab – niewolnik, sługa; raby boże – ludzie bogobojni, cywilizowani. [przypis redakcyjny]
72
mołojec (ukr.) – młody, dzielny mężczyzna, zuch; tu: zbrojny, Kozak. [przypis redakcyjny]
73
bat'ko (ukr.) – ojciec; tu: szef, dowódca. [przypis redakcyjny]
74
Szczo z toboju (ukr.) – co z tobą. [przypis redakcyjny]
75
spasi Bih (ukr.) – uchowaj Boże. [przypis redakcyjny]
76
Laszek – z ukr. Lach: Polak; tu w pogardliwym zdrobnieniu. [przypis redakcyjny]
77
towarzyszów – dziś popr. forma B. lm: towarzyszy. [przypis redakcyjny]
78
całym i żyw —jestem cały i żywy. [przypis redakcyjny]
79
Kozacy regestrowi – Kozacy pozostający na żołdzie Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]
80
Kudak (nazwa z tur.) – twierdza nad brzegiem Dniepru, zbudowana w 1635 r. z inicjatywy hetmana Stanisława Koniecpolskiego, nazywana „kluczem do Zaporoża”, dziś w granicach miasta Dniepropietrowska. [przypis redakcyjny]
81
Czehryn a. Czehryń (ukr. Czyhyryn) – miasto na środkowej Ukrainie, położone nad Taśminą, dopływem środkowego Dniepru, jedna z najdalej wysuniętych twierdz Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]
82
Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]
83
deliberować (z łac.) – rozmyślać, rozważać coś, zastanawiać się. [przypis redakcyjny]
84
banita (z łac.) – człowiek skazany na wygnanie. [przypis redakcyjny]
85
Dzikie Pola – stepowa kraina nad dolnym Dnieprem, w XVII w. prawie niezamieszkana, schronienie dla Kozaków, zbiegów i koczowników, pas ziemi niczyjej między Rzecząpospolitą a tatarskim Chanatem Krymskim. [przypis redakcyjny]
86
watażka – przywódca oddziału wolnych Kozaków lub herszt bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]
87
wataha – tu: zbieranina uzbrojonych, groźnych ludzi. [przypis redakcyjny]
88
modestia (łac.) – skromność. [przypis redakcyjny]
89
bisurmański (przest. pogard.) – muzułmański, tu: tatarski lub turecki. [przypis redakcyjny]
90
adolescencja (z łac.) – młodość, wiek młodzieńczy. [przypis redakcyjny]
91
Dzikie Pola – stepowa kraina nad dolnym Dnieprem, w XVII
Скачать книгу
