ТОП просматриваемых книг сайта:
Powstań i zabij pierwszy. Ronen Bergman
Читать онлайн.Название Powstań i zabij pierwszy
Год выпуска 0
isbn 978-83-8110-811-9
Автор произведения Ronen Bergman
Жанр Биографии и Мемуары
Издательство OSDW Azymut
W Izraelu operację „Wiosna Młodości” uznano za ogromny sukces. Wszystkie cele akcji zostały osiągnięte. Zabito trzech przywódców OWP, a oprócz nich około pięćdziesięciu innych, w większości członków OWP. Salah Chalaf (Abu Ijad), głównodowodzący Czarnego Września, ocalał tylko dlatego, że niedługo przed atakiem opuścił jedno z namierzonych mieszkań446. Cztery budynki i warsztaty, w których wytwarzano broń, uległy zniszczeniu. Przejęcie dużej liczby dokumentów z mieszkania Adwana Palestyńczycy uznali za katastrofę. Dostarczyły one Szin Betowi szczegółów dotyczących komórek OWP na terytoriach okupowanych i doprowadziły do licznych aresztowań, skutecznie osłabiając działającą tam siatkę Fatahu447.
Sukces sprawił, że nikt w Izraelu nie zwracał uwagi na nieprofesjonalne zachowanie dwóch kierowców z Mossadu, członków elitarnej jednostki Kejsaria, na fakt, że przez jednego z nich nie udzielono pomocy medycznej dwóm żołnierzom, którzy zmarli na skutek odniesionych ran, i że wszystko mogło się skończyć katastrofą448.
Liban był w szoku. Rząd podał się do dymisji z powodu nieudolności służb w obliczu „izraelskiej agresji”. Cały arabski świat zapałał oburzeniem, a komentator czołowej egipskiej gazety „Al-Ahram” stwierdził, że celem operacji było „wywołanie wśród Arabów wrażenia, że to Izrael rządzi tym regionem”449. Operacja „Wiosna Młodości” utrwaliła mit, że Mossad może uderzyć zawsze i wszędzie.
11
„ZŁE ROZPOZNANIE CELU NIE JEST PORAŻKĄ. JEST BŁĘDEM”
Spektakularny sukces operacji „Wiosna Młodości” nie oznaczał wstrzymania zamachów Mossadu w Europie.
Mniej więcej w tym samym czasie Meiri i jeszcze jeden funkcjonariusz czekali, aż Basil al-Kubaisi, profesor prawa na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie i mało znaczący działacz Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny, skończy zabawiać się z paryską prostytutką i będą go mogli zastrzelić. „Uznałem, że skoro każdy skazany na śmierć ma prawo do ostatniego życzenia, pozwolę mu na ostatni numerek” – wspominał Meiri450.
Potem, zaledwie kilka godzin po powrocie uczestników operacji „Wiosna Młodości” do Izraela, Harari, Meiri i pięciu innych funkcjonariuszy polecieli do Aten, gdzie zabili Zaida Muchassiego, używając do tego ładunku wybuchowego ukrytego w materacu jego hotelowego łóżka. Muchassi właśnie został przedstawicielem Fatahu na Cyprze, gdzie zastąpił Husajna Abd al-Chira, którego Mossad zabił 24 stycznia w Nikozji, również umieściwszy bombę w materacu451.
10 czerwca nadeszła informacja, że Wadi Haddad wysłał do Rzymu dwóch swoich ludzi, żeby zaatakowali siedzibę linii lotniczych El Al. Wiadomość tę przekazał agent jednostki Comet działający w organizacji Haddada. Temu nowemu i obiecującemu rekrutowi, którego w corocznym raporcie Amanu określano jako „znakomitego informatora z dostępem do organizacji Haddada” i który szpiegował za pieniądze, nadano kryptonim „Icawon” (po hebrajsku „Smutek”)452. Grupa operacyjna pod dowództwem oficera Kidonu o pseudonimie „Carlos” zaczęła śledzić dwóch mężczyzn, którzy jeździli po Rzymie mercedesem na niemieckich tablicach.
W nocy z 16 na 17 czerwca grupa podłożyła pod autem ładunek wybuchowy. Rano, kiedy jeden z Palestyńczyków wsiadł do wozu i ruszył, pojechał za nim samochód Mossadu z Hararim za kierownicą i „Carlosem” na siedzeniu pasażera. Ten drugi trzymał detonator wielkości pudełka na buty. Żeby zdetonować bombę, należało podjechać blisko wozu Palestyńczyków. Po kilku minutach kierowca obserwowanego auta zatrzymał się, żeby mógł wsiąść drugi z mężczyzn, po czym znowu ruszył. „Carlos” chciał już wcisnąć guzik, kiedy mercedes wjechał na Piazza Barberini, plac z Fontanną Trytona, słynnym dziełem Giana Lorenza Berniniego.
Harari znał dobrze Rzym z czasów, kiedy tuż po drugiej wojnie światowej pomagał przemycać imigrantów do Izraela. Na dodatek był koneserem sztuki.
– Nie! Zaczekaj! Pomnik… To Bernini! Nie wysadzaj ich! – krzyknął do zdziwionego „Carlosa”, po czym zaczął mu wyjaśniać, jak ważne jest dla niego to dzieło sztuki.
Kilka chwil później, kiedy samochód z Palestyńczykami oddalił się od fontanny, guzik został naciśnięty453. Przednia część auta wybuchła, a dwaj mężczyźni odnieśli bardzo poważne obrażenia (jeden z nich zmarł w szpitalu). Policja znalazła w samochodzie narzędzie zbrodni i uznała wybuch za „wypadek przy pracy”. Stwierdzono, że ofiary to terroryści, którzy przewozili bombę, nie zachowując należytej ostrożności.
Agent „Smutek” informował również o działalności Mohameda Boudii, szefa operacyjnego Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny w Europie454. Boudia był barwną postacią: algierskim rewolucjonistą, biseksualnym playboyem, poszukiwaczem przygód i przede wszystkim terrorystą pracującym zarówno dla Haddadu, jak i Czarnego Września. Prowadził w Paryżu niewielki teatr, Théâtre de l’Ouest, który służył jako przykrywka dla jego planów ataków na Izraelczyków i w ogóle Żydów.
Dzięki raportom Icawona Szin Betowi udało się udaremnić niektóre z tych działań. Jedna z planowanych operacji polegała na równoczesnym zdetonowaniu potężnych ładunków wybuchowych w siedmiu największych hotelach w Tel Awiwie w seder – pierwszy wieczór święta Pesach w 1971 roku.
W czerwcu 1973 roku agent „Smutek” poinformował, że Boudia przygotowuje kolejny duży atak455. Zespół trzydziestu funkcjonariuszy Kidonu i Keszetu jeździł za nim po całym Paryżu, aż wreszcie pojawiła się szansa, kiedy zaparkował samochód na Rue des Fossés-Saint-Bernard w Dzielnicy Łacińskiej. Gdy wrócił i włączył silnik, wybuchła bomba umieszczona pod siedzeniem. Boudia zginął na miejscu.
Sukces jednostki Kidon wywołał euforię w całej organizacji456. „Wydawało się, że nie ma takiej rzeczy, z którą Mossad by sobie nie poradził – powiedział mi były członek Kejsarii – i takiej, która byłaby poza naszym zasięgiem”457.
Kwestia uporania się z Czarnym Wrześniem pozostawała jednak otwarta. Dziewięć miesięcy po straszliwej masakrze w Monachium – ataku, który przyniósł wzrost liczby selektywnych eliminacji – jego czołowi przedstawiciele pozostawali na wolności. Mossad zabił wielu, ale nie tych jedenastu, na których zależało mu najbardziej. Wśród nich znajdowało się trzech uczestników masakry, którzy przeżyli i poszli do więzienia, jednak zostali uwolnieni po tym, jak Czarny Wrzesień porwał samolot Lufthansy i zmusił Niemców do ich wypuszczenia. Pozostała ósemka została oznaczona przez Mossad jako osoby do rozpracowania operacyjnego lub likwidacji.
Na samym szczycie listy znajdował się dowódca operacji Czarnego Września Ali Hasan Salama.
Jego ojciec, Hasan Salama, był jednym z dwóch dowódców sił palestyńskich w wojnie domowej w Mandacie Palestyny, która wybuchła po decyzji ONZ o ustanowieniu państwa
445
Mass,
446
On i jego prawa ręka Tawfik Tirawi odwiedzali trzech terrorystów, którzy brali udział w masakrze w Monachium i zostali uwolnieni przez Niemców. Tirawi wspominał, że około pierwszej w nocy usłyszeli strzelaninę i jeden z ochroniarzy czekających na dworze wpadł do mieszkania z okrzykiem: „Al-Mossad, al-Mossad tu jest”. Rozmowa z Tawfikiem Tirawim, czerwiec 2002.
447
Inne dokumenty wskazywały na związki OWP z lewicowymi organizacjami w Europie, co wzmocniło pozycję Mossadu jako agencji mogącej się przydać państwom zachodnim w walce z terroryzmem, jak również ugruntowało stanowisko Izraela, że tylko dzięki współpracy międzynarodowej można się rozprawić z terrorystami. Rozmowy z Szimszonem Issakim (2 września 2015) i Reuwenem Hazakiem (1 lutego 1999); Sayigh,
448
Kilka dni po operacji generał brygady Szaked zażądał od dyrektora Mossadu zwolnienia tego funkcjonariusza Kejsarii, a kiedy spotkał się z odmową, naciskał szefa sztabu Elazara, aby poprosił o to panią premier, jednak, jak stwierdził, „w atmosferze euforii, jaka zapanowała po operacji, nikt mnie nie słuchał”. Rozmowa z Szakedem, 1 maja 2013.
449
Cyt. za: „Haarec”, 12 marca 1973.
450
Szefowie Mossadu podejrzewali, że al-Kubaisi planuje zamach na życie premier Goldy Meir, polegający na zdetonowaniu samochodu pułapki na trasie jej przejazdu w Nowym Jorku. Przyjechał do Paryża w lutym i zameldował się w hoteliku nieopodal Place de la Madeleine. Wkrótce potem zaczął odwiedzać bary, w których bywali młodzi Arabowie. Nehemia Meiri uznał, że jest zbyt stary, by wmieszać się w tłum, dlatego zdecydował się na bardzo niekonwencjonalny krok i wysłał na obserwację swojego syna Moszego. Chłopakowi brakowało formalnego wyszkolenia, ale Nehemia podobno uważał, że umiejętność szpiegowania przekazał mu w genach. „Poszedłem do baru – wspominał Mosze – zamówiłem coś do picia i zacząłem gadać z jednym z Arabów. W torbie miałem ukryty aparat fotograficzny i cały czas robiłem zdjęcia zgromadzonym”. Te fotografie oraz materiały zebrane przez inne ekipy udokumentowały spotkania al-Kubaisiego z członkami Fatahu. Rozmowy z Mosze i Nehemią Meirimi, 12 czerwca 2012.
451
„Ku naszemu żalowi nie wykitowali sami z siebie. Trzeba im było pomóc” – wyjaśnił „Kurc”, który uczestniczył w zamachu na Husajna Abd al-Chira. Rozmowa z „Kurcem”, październik 2005; Klein,
452
Dział historyczny Mossadu,
453
Rozmowa z Hararim, 11 kwietnia 2014. Relacja pokrywa się w wielu aspektach z tą przedstawioną w książce Kleina
454
Rozmowa z Hadarem, 7 lutego 2012.
455
Rozmowy z: Hararim (12 lutego 2014), „Gorzką Czekoladą” (2 listopada 2012) i Kleinem (28 maja 2014).
456
Utrata Boudii była poważnym ciosem dla LFWP. Dwa dni później organizacja ogłosiła, że pomściła jego śmierć, zabijając izraelskiego attaché wojskowego w Waszyngtonie, pułkownika Josefa „Joego” Alona. Okoliczności śmierci Alona, który 1 lipca został zastrzelony na podjeździe swojego domu w Maryland, pozostają zagadką i źródłem wielu teorii spiskowych. Ostatnio wznowiono śledztwo w tej sprawie, po tym, jak wyszły na jaw dowody, że w zabójstwie uczestniczył (lub przynajmniej dużo o nim wiedział) Ilich Ramírez Sánchez, zwany Carlosem lub Szakalem. Adam Goldman,
457
Rozmowa z „Kurcem”, październik 2005.