Вперед – в прошлое – 2011! Часть 2 - Коллектив авторов

Скачать книгу

обрамлен богатым вышитым узором.

      Традиционная девичья рубаха. 19 в. У девушки типичная чувашская внешность – овальное лицо, скромный взгляд, щеки здорового цвета.

      СКАЗОЧНОЕ ПРЕВРАЩЕНИЕ

Команда «Патриоты»: Хакимов Ильфат, Шафигуллина Инзиля учащиеся 8 класса, Зиатдинова Гульнар, ученица 7 класса, Хайруллина Лейсан, ученица 6 класса, Хамидуллин Руслан, ученик 5 класса МОУ «Чуру-Барышевская ООШ» Апаствского муниципального района РТ,Яруллина Лира Раилевна, учитель русского языка и литературы, руководитель творческого кружка «Халкым хэзинэлэре»

      Безнең команданың исеме “Патриотлар”. Эшчәнлегебезнең максаты: туган ягыбызның, халкыбызның куңел җәүһәрләрен барлау, танышу, өйрәнү. Безнең группадагы 5 укучының барысы да татар милләтеннән. Татар милләте культурасының бер өлеше булып татар халкының милли киемнәре тора. Кызганычка каршы, бугенге көндә татар милли киәерменнең үрнәкләрен без бәйрәм-кичәләрдә, музейларда гына үкрәбез. Дөрес, татар авылларында дәү әни, дәү әтиләребезнең киемнәрендә әлегә милли төсмер сакланган. Мәсәлән, киемнәрендәге төсләр, орнаментлардагы бизәкләр, сайланган тукымалар татар милли костюмында безңн екөннәрдә дә яши. Без, татар егетәлре-кызлары, милли киүермн әкләрен җәмгыятебез тормышына кире кайтарасыбыз киәл. Татар милли кием үрнәкләре халкыбызның милли асылын, үкңел байлыгын, эстетик зәвыгын чагылдыручы мирасыбыз бит ул.Ә ул мирас һәркемгә таныш, якын, билгеле булырга тиеш. Милли костюм буыннан-буынга безнңе көннәргә хәтле килеп җиткән халкыбызның культурасы үрнәге генә түгел, ә гамәли-декоратив иҗатының синтезы да ул.

      Татар халык киемәнре элек-электән үзенә генә хас булган милли киемнәре белән аерылып тора. Киемнәрдә халыкның рухи дөньясы, милли үзенчәлекләре чагыла. Менә шуның өчен татар милли киемнәре мине кызыксындырды.

      Элекке заманда татар хатын-кызының милли киеме аска таба киңәеп киткән иркен күлмәктән һәм шуның өстеннән киелә торган камзулдан гыйбарәт булган.

      Бигрәк тә безнең сылу кызларыбыз, яшь киленнәребез үзләренең кием-салымнарына игътибарлы булганнар. Кызлар каз өмәләренә, аулакө йләргә, кунакка баруө чен махсус күлмәкләр тектергәннәр, ә яшь киленнәр исә, чишмәгә суга барганда да, үзләренең гүзәллекләрен күрсәтү өчен, иң матур киемнәрен кигәннәр. Милли киемәнребездә ата-бабаларыбызның шөгыльләре, һөнәрчелеге, башка халыклар белән аралашулары да чагылыш тапкан. Бу киемнәр, аны киеп йөрүче кешенең шәхси, социаль хәлен, яшен, характерын, эстетик зәвыгын күз алдына китерергә мөмкинлек биргән. Әлбәттә, чорлар алмашу белән, кием-салым да үзгәрешләр кичергән. Ул кешенең яңалыкка һәм камиллеккә омтылышы белән ярашкан. Бу омтылыш бигрәк тә хатын-кыз киемендәге үзгәрешләрдә чагылыш тапкан.

      Хатын-кыз татар милли костюмы ансамбәл: енбаш киеме калфак, милли күлмәк, камзул, алъяпкыч, күкрәкчә (хәситә), бизәнү әйберләре, читек кергән.

      Калфак чигү һәм тегү бигрәк тә зур осталык таләп итә. Ак сәйләннәр белән күпертеп эшләнә ул. Элегерәк мондый калфакларны бай хатыннары гына кәинг. Калфак кызлар өчен кайчандыр бик кадерле әйбер булган.

Скачать книгу