Kazak Folklorunun Tarihi - Avelbek Koniratbayev

Скачать книгу

Milliyetçileri (Slvyanofil)– feodalizmin destekçileri, Rus biliminin gelişirilmesi fikrine karşı olmuşlardır.

      11

      Bu çalışma ilk defa 1939’da yayımlandı ve daha sonra ikinci defa yayımlanmıştır. Bknz: Taylor E.B. İlkel Kültür. M., 1989.

      12

      Belinski V. G. Poln, sobr. Soç. (V 13-Ti T) M., 1954, T. 5, ss. 289-450.

      13

      TDK: sf. 1. Sağlığı bozan. 2. Zararlı: Görüyorsunuz ya iki gözüm, işsizliğin fazlası hem işverenler hem işçi arayanlar için muzırdır, iki gözüm, muzırdır doğrusu! -N. Hikmet. 3. Yaramaz, cinsel gelişmeye zararlı. 4. Her şeyi bozan, karıştıran (çocuk).

      14

      Dobrolyubov N. A. Sobr. Soç. V. 9-Ti T. M. L., 1962. T. 3. ss. 232-238.

      15

      Çernışevskiy N. G. Poln. Sobr. Soç. V. 15. Ti T. M., 1949, ss. 369-380.

      16

      Velihahanov Ç. Ç. Stati, perepiska. A., 1947, ss. 8-13.

      17

      Velihahanov Ç. Ç. Stati, perepiska. A., 1947, ss. 65-69.

      18

      Altinsarin I. Taza Bulak. A., 1988, s. 166-171.

      19

      Altinsarin I. Taza Bulak. A., 1988, ss. 172-183.

      20

      Altinsarin İ. Kirgizskaya Hrestomatiya. Orenburg, 1879.

      21

      Bkz: Abramov N. Kamennaya Peramida, Nadmogilnıy Pamyatnik “Kozı-Körpeş i Bayan-Sulu” v kirgizskoy stepi. Vestnik vost. Otd. İmper. Arhelog. Obş., 1858, ç. I, vıp. 2, s. 56-60; Krakoye izvle-çeniye iz legendı Bayan-Sulu. Akmolinckiye obl. Vedomosti. 1984, No: 1-3; Katanov N. Kozu Korpeş. Kazan, 1877; Pantusov N. Pamyatnik Kozu-Körpeş i Bayan Sulu. PZSÇKLA, 1898 (II. XII); Varanov E. Kirgizskoye Narodnoye Predata”, 1899, no: 9-10.

      22

      Bknz: Potanin G. N. Neskolko voprosov po izuçeniyu poveriy, skazaniy i obıçayev kirgizov i sibirskih tatarov. Zapiski Zapi-Sib. Otd. Geograf. Obş. Kn. H; Russkaya devuşka v kirgizskoy skazke. “Etnografiçeskoye obozreniye”, 1890; Doç morya v stepnom epose. “Etnografiçeskoye obozreniye”, 1982, no: 1; Greçeskiy epos i ordınskiy folklor. Etnografiçeskoye obozreniye”, 1894, no: 2; V yurte poslednego kirgizskogo tsareviça. “Russkoye bogatstvo” 1896, no: 8 i dr.

      23

      Bknz: BSE. M., 1940, T. 46, s. 540-541; Gordlevskiy V. A. Potanin Kak Narodoslovesnik. “Etnografiçeskoye Obozreniye”, 1915, no: 3-4.

      24

      Günümüzde G. N. Potanin eserleri hakkında çalışmalar oldukça çoktur. Bknz: G. N. Potanin. Kazak Folklorunun Tarihi. A. 1988, ss. 224-271.

      25

      Avezov M., Sobolev L. Epos i Folklor Kazahskogo Naroda. “Literaturnıy Kritik”, 1939, no: 10-11, 1940, no: 1.

      26

      Şuhmurradov O. Çujnıy Turkmenskomu Narodu Epos “Korkut Ata”. “Literaturnaya gazeta”, 1951, 27 oktyabr, no: 128.

      27

      Kazak Halık Ädebiyeti. Ertegiler. 1-t., 1988, 2-t., 1988, 3-t., 1988, 4-t., 1989; Aytıs 1-t., 1988, 2-t., 1988; Batırlar jırı. 1-t., 1986, 2-t., 1986, 3-t., 1987, 4-t., 1989.

      28

      Söz atası. Kurastırğan Kurışjanov Ä. A., 1987; Kuttı Bilik. Avdarıp, alğı sözin jazğan Yegevbaev A. A. 1986; Korkıt Ata Kitabı. Avdarıp, alğı sözin jazğan Konıratbaev A. A., 1986; Mahabbatnama. Avdarğan Kıravbaeva A. A., 1985.

      29

      Kaydarov Ä. Orazov M. Turkologiyağa Kirispe. A., 1986.

      30

      Aydarov F. Köne Turki Jazba Eskertkişteriñ Tili, A., 1986; Orhon eskertişteriniñ Tili. A., 1990

      31

      İsaev S. Kazak Ädebi Tiliniñ Tarihı. A., 1990.

      32

      Ömiräliev K. Oğuz Kağan Eposınıñ Tili. A., 1989.

      33

      Marğulan A. Ejelgi Jır, Anızdar. A., 1985.

      34

      Konıratbaev A. A. Kazak Epos jäne Turkologiya. A., 1987.

      35

      Şüyinşäliyev H. Ğasırlar Poezziyası. A. 1987; VIII-XVIII Ğasırlardağı Kazak Ädebiyeti. A., 1989.

      36

      Berdibaev R. Kävser Bulak. A., 1989.

      37

      Kelimbetov N. Kazak Ädebiyetiniñ Ejelgi Däviri. A., 1986.

      38

      Joldasbekov M. Asıl Arnalar. A., 1986.

      39

      Kıravbayeva A. Ğasırlar Murası. A., 1988.

      40

      “Pir” –fars dilinde kariya adlı kavramı bildirir. Onun esası “kempir” adlı sözde saklanmıştır. Kam (Şaman-baksı) –pir (ana), bir de kem (kişi) –pir (ana) olup görülür.

      41

      Bitki türü

      42

      Şildehana, bebek doğumunun kutlanması törenidir.

      43

      Aşık, Kazak halkının çocuklar tarafından oynanan millî oyunudur.

      44

      Bu ağıt, ilk defa A. Divayev tarafından yazıya geçirilmiştir.

      45

      Jıyırma Bes Joktav, Moskova, 1925.

      46

      Kımız hazırlamak için kullanılan deri kap.

      47

      Kazaklarda “biy” kelimesi yargıç, hâkim, kadı anlamlarına gelir. Sosyal düzen içerisindeki fonksiyonu “biy”in önemini arttırmıştır. Biy, Han’ın danışmanı, adaletin sembolüdür. Biylerin, boyların göçlerini ve göç yollarını düzenlemek, boylar arasındaki tartışma veya vuruşmaları sona erdirmek, iç ve dış barışı sağlamak, otlu ve sulu vadileri boylar arasında paylaştırmak gibi önemli rolleri vardır. Biylik babadan oğula geçen bir hak değildir. Biy olabilmek için kişinin âdil olması, halkın onun adalet terazisinden ayrılmadığına inancı ve sözün kudretli gücüne sahip olması gerekir. Biy olabilmek için bilge olmak gerekir. Kazaklarda en ünlü biyler

Скачать книгу