LITMIR.BIZ

Скачать книгу

      Ya “Paylaşıldı mı artar durur sürûr-i beşer;

      Kederse aksine: Ortakla eksilir” derler.

      Akif buradan İslam dünyasının durumuna geçer. Esirlerin tamamı Müslüman ülkelerden toplanıp Rus, İngiliz ve Fransızların Almanlara karşı savaşmak üzere cephenin ön sıralarına yerleştirdikleri kişilerdir. Cahil bırakılan ve sömürgeleştirilen bu insanlar “Almanlar İstanbul’u işgal etti. Halifenizi esir aldı. Biz halifenizi kurtarmak için savaşıyoruz. Bu savaş halifenizi kurtarma savaşıdır.” denilerek kandırılmışlardır. Akif’in içinde bulunduğu heyet, esirlere savaşın gerçeklerini anlatır. Aynı bakış açısı şiirine de yansır:

      Akif, Berlin’de çok önemli görüşmeler de yapar; Alman şarkiyatçılarla görüşür. Fakat Akif’in içinde o günlerde sıkıntı vardır. Anadolu’da Çanakkale Muharebeleri26 yapılmaktadır. Gözü, kulağı oradan gelecek haberdedir. O günlerde Berlin’de tanıdığı bir Türk zabitini “Çanakkale düşmez” dediği için bir anda sever, üstelik Berlin Hatıraları şiirini de ona ithaf eder.27 Zaten şiirin son bölümleri bu ‘Çanakkale düşmeyecek’ duygunu anlatır. Berlin’den, yıllar sonra İstiklal Marşı’na başladığı sözcükle seslenir milletine:

      Akif’in Almanya’da kaldığı otel de dikkatini çeker. Berlin’de meşhur Brandenburg kapısının yanında tarihi bir otelde misafir edilir. Şehrin güzelliğine, gelişmişliğine hayran kalır. İstanbul’daki otellerle karşılaştırır. Ancak derdi, geri kalmışlığa üzüldüğünü vurgulamaktır.

      Berlin Hatıraları’nda yer alan, otelle ilgili kısım şöyle başlar:

      Mehmet Akif’in bir diğer önemli seyahati Necid’edir. 1915 yılının Mayıs ayında, yine görevli olarak ve Teşkilat-ı Mahsusa’nın başkanı Kuşçubaşı Eşref Bey’in28 idaresindeki bir başka heyetle Arabistan’ın Necid bölgesine gider. Seyahatin amacı, Şerif Hüseyin’in İngilizlerle anlaştığının anlaşılması üzerine devlete bağlı kalmış İbnürreşid’le görüşmek ve ona hediyeler götürmektir. Nitekim bu görüşmeler yapılır ancak tam istenen sonuç alınamaz çünkü geç kalınmıştır. Dönüşte Şam ve Beyrut’a uğrayıp aynı yılın ekim ayında İstanbul’a dönecektir. Mehmet Akif bu seyahatten hareketle Necid Çöllerinden Medine’ye şiirini yazar.

      Kutsal topraklardaki şair, Necid Çöllerinden Medine’ye şiirinde düşüncelerini, duygularını bir başkası aracılığıyla dillendirir. Temsili karakter olarak duygularını ve hislerini aktardığı kişi Sudanlı biridir. O zamanlar gaye, geniş toprakları ve hâkimiyeti korumak olduğundan ittihad-ı İslam idealini Sudanlının ağzından anlatır. Bölgede yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen her zamanki gibi şiirinde umudu ön planda tutar. Kudüs, Gazze, Beyrut, Şam, Necid Çölü, Sina Çölü, Kâbe, Ariş, Humus, Menâma, Medine gibi Harîm-i Osman’ın mekânlarını gezen şair yüksek ideallerini yaşatarak orada bulunur.

      Necid Çöllerinden Medine’ye şiiri “Ya Nebi” diyerek başlatılır, ardından şiirde konuşturulan karakter olan Sudanlının sözleri gelir:

      Şiirde Sudanlı genç üç aydır yollardadır. Tıpkı Mehmet Akif gibi çölü geçmek ister. Mehmet Akif ve diğer heyet üyeleri de zorlu yolları aşmışlardır. Heyetin amacı Müslümanlık paydasını vurgulayarak Osmanlı’nın varlığını devam ettirmektir. O nedenle şiirde manevi vurgular da çoktur: