Ulpan - Gabit Müsirepov

Скачать книгу

uyarı hala aklındaydı. Müsirep bu uyarıyı oldukça ciddiyetle yapmıştı. Gerçekten diyorum ya hu, kurdu kovalayıp ona yetişirsem, o bana doğru koşup, ağzını kocaman açıp bana saldırır. “Kızı görürsem, kızıl gırtlağım gıdıklanıyor, dayanamayıp yutuveririm de öyle giderim!” diyen kurt bu değil mi!.. Tanrım ay, sen koru!

      Ulpan, sarı köpekten gözünü ayırmadan koşturup, ne yöne, hangi tarafa, nasıl gideceğini bilemeden kalakaldı. Kaçıp kurtulamayacağını farkeden kurt defalarca avlanmaya çıktığı sık ormana doğru nasıl yöneleceğini de bilmiyordu. Şimdi bir an dikkat ettiğinde, önünde sık ağaçlı orman göründü. Bu neredeki ormandı acaba? Köpek ile kurdun arasındaki mesafe iyice kapanmıştı. Bu ikisine kendisi de yakınlaşıyordu. Ne yazık ki, ormana kurt önce girecek gibi görünüyordu. Sarı köpek eğer ki ormana kadar kurdu yakalayamazsa, kurt kurtulacaktı. Sadece bin metrelik bir mesafe kaldı. Bağırmak gerekli galiba? Kime? Kurda mı? Müsirep Ağabey bir görünseydi iyi olacaktı. O da görünmüyor ki. Kurt kurtulacak galiba. Ormana sadece beş yüz metre kaldı… Ok boyu… ip boyu… Kurtuldu ya hu canı çıkasıca… Bırak, hamle yapmazsa olmaz…. Ay, bu da neyin nesi? Kar yağıyor ya hu. Kurt nerede, inine girip kurtuldu mu? Sarı köpekler de ikisi bir araya geldiler. İki sarı köpek, kurdu bırakıp kendi kendilerine dalaşmaya başladılar…

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «Литрес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      Konar-göçer devirde birkaç çadırdan meydana gelen Kazak yerleşim birimi.

      2

      Jut: Çok soğuk geçen kışlarda Kazakların geçim kaynağı olan hayvanlarının ölmesi ve bunun sonucunda yaşanan kıtlık ve açlık hâli.

      3

      Batır: Bahadır; düşmana karşı koyan; vatanını seven, vatanı için canını veren kişi; akıllı, aklı ile düşmanı yenip milletini yücelten kişi; cesur; yiğit ve gözüpek kişi.

      4

      Küy: Kazakların millî müzik aletleriyle çaldıkları geleneksel bir müzik türü, melodi.

      5

      Baldak: Av için kullanılan kartal ve öteki kuşların konduğu elin altındaki eğerle dirsek arasında destek olan ağaç.

      6

      Ağa Sultan: 19. asrın ilk yarısında Kazak bozkırlarında ilçe yöneticilerine verilen isim.

      7

      Biy: Kazaklar arasında bir anlaşmazlığı gidermek için iki tarafı dinleyerek karar bildiren kimse, hâkim; hatip, güzel söz söyleyen, sözü dinlenen, itibarlı kişi.

      8

      Töre: Han sülalesinden olan erkek çocuklara verilen unvan, şehzade.

      9

      Bolıs: Çarlık Rusya zamanındaki bir idarî taksimattır, ilçenin karşılığı sayılabilir. İdarecisine de bolıs denir.

      10

      Aktaban Şubırındı: Kazakların, 1723 yılında (Bolat Han devri, 1718-1730) gerçekleşen büyük çaplı bir Kalmak saldırısı sonunda büyük kayıplar vererek Güney Kazakistan’ı Kalmaklara bırakmak zorunda kaldıkları, Kazak hafızasında hiç unutulmayan acı tarihî olaylardan biridir. Bu olayın Kazak tarihinde “Aktaban şubırındı” olarak adlandırılmasının nedeni, Kalmaklara yenilen Kazakların kafileler hâlinde, ayak tabanları yürümekten bembeyaz oluncaya kadar, daha kuzeye, Güney Kazakistan’dan Kazak bozkırlarına doğru göç etmesinden dolayıdır. “Aktaban şubırındı” yıllarından sonra Kazak Hanlığı’nda iç huzursuzluk belirgin bir şekilde hissedilmeye başlamış ve bu huzursuzluklar sonrasında Üç Kazak Cüzü idarî olarak tamamen ayrılma sürecine girmiştir.

      11

      Yönetim merkezi, idare merkezi, saray.

      12

      Kışın kesilmek için özel olarak semirtilen hayvan.

      13

      Evin (çadırın) en değerli yeri, köşesi, baş köşe.

      14

      Saba, kımızı saklamak amacıyla at derisinden yapılan kımız kabıdır. Bu kabın içine yüz litreden fazla kımız sığdığı için büyüklüğünü vurgulamak amacıyla tay yüzen yani kabın içinde bir at yavrusunun yüzebildiği ifadesi kullanılmıştır.

      15

      “Köp bolsa kenesarı cüzge keler, jüzge jetse ajal kelip ol da öler.” Kazaklar arasında Kenesarı isyanı ile ortaya çıkan “Kenesarı en çok yüz yaşına kadar yaşar, yüz yaşına gelse bile ecel gelir nihayetinde o da ölür.” anlamına gelen bir sözdür.

      16

      Horunjiy: Subaylıkta bir rütbe.

      17

      Vali.

      18

      2-4 yaş arası, henüz yavrulamamış at.

      19

      Kısırlaştırılmış olan hayvan.

      20

      Valilik.

      21

      Anadolu’da bişi/pişi olarak bilinen, yağda kızartılan mayalı hamurdan yapılan millî Kazak yiyeceği.

      22

      Kerege: Keçe çadırın katlanıp açılabilir şekilde olan iskeleti.

      23

      Kam, bahşı.

      24

      Arapça kelimelere bir türlü dili dönmeyen Eseney’in “Lahavle…” telaffuzu.

      25

      Kalınmal: Geleneksel Kazak hayatında erkek tarafının kız tarafına ödediği başlık parasına benzer bir bedeldir. Kalınmal bedelinin yüksekliği, kalınmalı veren ve alan tarafın sosyo-ekonomik

Скачать книгу