Изхор - Xurshid Do`stmuhammad

Скачать книгу

тилнинг бегонаси йўқ.

      Ҳозирда ўзбекнинг оёғи етмаган манзил-маскан қолмади ҳисоб Ер юзида. Бинобарин, ажнабий тилларни ўрганиш, ўша тилларда мақсад-маслагини изҳор эта олиш жуда-жуда оддий ва табиий ҳол бўлиб қолди. Президент мазкур масалага алоҳида эътибор қаратди. Буюк аллома аждодларимиз ўнлаб тилларни пухта билганликларига урғу берди. Бу азалий хайрли анъана мамлакатимизда юқори замонавий мавқега эга бўла бораётгани янада қувонарли ҳолдир. Ўрта мактаб ўқувчилари, олий ўқув юрти талабалари, ёш-ёш мутахассислар исталган тилда нафақат оддий-маиший мавзуда, балки турфа ихтисосликлар юзасидан эмин-эркин мулоқот қила олаётганликлари кўрган кўзни қувонтирмоқда. Бошқача айтганда, ўзбек тилини астойдил ўрганаётган хорижий Ўзбекистон дўстлари нечоғлик кўпайса, дунё билан дўстлашаётган ўзбек ватандошларимиз сафи ҳам шунчалар ортиб бориши муқаррар.

      Ҳа, ўзбекона бағрикенглик жаҳонга юз тутиш, тил ўрганиш борасида ҳам қўл келмоқда.

Интернет ва тил

      Ҳар қандай миллий тил тиллараро мулоқот муҳитида яшайди. Бундай «яшаш» тарзи натижаси ўлароқ миллий тиллар ўзга тиллар, атамалар, тушунчалар ҳисобига бойийди. Глобаллашув ва шиддатли ахборот оқими ҳар куни, ҳар соатда ўнлаб янгидан-янги сўзларни ўзлаштиришни тақозо этмоқда. Дунё мулоқот майдони интернет саҳифаларига кўчгани эндиликда ҳеч кимга сир эмас. Бу борада рақобат авж олгани ҳам барчага аён ҳақиқат. Галдаги вазифа бепоён интернет оламини забт этиш. Афсус, интернет саҳифаларини ўзбек тилидаги маълумотлар билан бойитиш, шу орқали Ўзбекистонни, ўзбек тилини, ўзбекона тафаккур, ақл-идрок салоҳиятини тарғиб этиш борасида олдимизда турган вазифалар тоғ-тоғ бўлиб турибди. Нутқда айтилганидек, ўзбек тилининг компьютер дастурлари, онлайн дарсликлар, электрон луғатлар қанча кўпайса шунча оз. Замоннинг талаби бу, Президентнинг чақириғи, даъвати бу!

Ёзувлар саводхонлик кўзгуси

      Ёзувсиз кўча йўқ, атамасиз бино-иншоот йўқ. Кўзга ташланадиган ёзувларнинг гўзаллиги, бежиримлиги – эстетикаси алоҳида мавзу. Уларнинг қайси тилда, алифбода ёзилгани, имловий тўғрилиги, очиғи, ташвишли аҳволда эканлигини мамлакат Раҳбари афсус билан тилга олди. Топономик номлар, белгилар, ҳатто хусусий идора, ташкилот, муассасалар, марказлар пештоқидаги ёзувлар шунчаки ёзув эмаслигини англаб етиш миллий ғурур, сиёсий ва маънавий ҳушёрликни, оддий саводхонликни талаб этади. Ҳамонки, ҳар бир ёзув аҳоли ва кенг омма эътибори учун мўлжалланар экан, бу хусусий-ихтиёрий мазмундаги «Бўзчи билганини тўқийди» қабилидаги иш эмас, балки ижтимоий-сиёсий, маънавий-маърифий аҳамиятга молик вазифа, бурч, мажбурият. «Бу Давлат тили талабларига, миллий маданият ва қадриятларимизга беписандликдан, умумий саводхонлик даражаси эса тушиб кетаётганидан далолат беради». Шу маънода Вазирлар Маҳкамасида Давлат тилини ривожлантириш бўйича алоҳида тузилма ташкил этилгани, Атамалар комиссиясини тузиш масаласи назарда тутилгани айни муддао бўлди.

Даъват, шиор

      Тарихий нутқ пировардида айтилган

Скачать книгу