LITMIR.BIZ

Скачать книгу

тиз генә Күзәмешне озата чыгып китәләр.

      Сылукай. Мәликә апай, мин дә үз ягыма чыгам.

      Мәликә. Ярар, ярар, Сылукай, ихтыярың.

      Сылукай үз ягына чыгып китә. Мәликә, тәрәзә янына барып, ишегалдына күз сала, ханның кереп килүен күреп, тиз генә чыгып китә.

      Юлдан кайткан Алмыш әлтабар керә, өйдә беркемне дә күрмәгәч гаҗәпләнеп кала.

      Алмыш. Ә-әй, кайсыгыз өйдә?

      Озак көттерми Мәликә керә.

      Мәликә. Исән-сау йөреп кайттыңмы, Бөек әлтабар? Барчабыз да өйдә. Ханбикә Акбикә ахирәте Тәңкәбикә апайларга дип киткәние.

      Алмыш. Үзегез имин генә тордыгызмы? Нинди күләр7 бар?

      Мәликә. Барыбыз да иминнәр, Бөек әлтабар, синсез генә күңелсез булды. Сылукай, Җәмилә белән Әдиәне алып, далада йөреп, изге чишмәгә барып, тәңреләргә келәү әйтеп, чишмәдән су эчеп кайтканда, ят ыру кешеләрен очрата.

      Алмыш. Нинди ят ыру кешеләрен?

      Мәликә. Гарәпләргә охшаган ике хәлсез кешене Сылукай тапкан. Аларга изге чишмә суы эчергән.

      Алмыш. Ә юлчабар Батил кайда булган? Нишләп Сылукайны берүзен калдырган?

      Мәликә. Борчылма, Бөек әлтабар. Батил да шунда була. Сылукай Батилга ул ят кешеләрне шәһри Болгарга алып кайтырга кушып, үзләре кайтып китәләр.

      Алмыш. Рәхмәт, карлыгачым, күңелемне тынычландырдың.

      Мәликә. Ул ят ыру кешеләре Изгеләр үзәнлеген узганда, аларны кам Аштабар күреп ала да, бу шымчылар дип, зинданга яптыра. Биштәрләреннән ниндидер таҗ-калфакны талап ала.

      Утташ тавышы. Бөек әлтабар, кам Аштабар килде.

      Мәликә чыгып китә.

      Алмыш. Узгар, керсен.

      Атылып, кам Аштабар керә. Кулында төтен ыслата торган, бауга эленгән артыш, ул, ханга игътибар итмичә, төтен ыслатып, сарайның бөтен почмакларын әйләнеп чыга. Ул шулай итеп төрле зәхмәтле чирләрне, албасты-убырларны куып йөри. Шуннан соң гына сәламен бирә.

      Аштабар. Бөек Алмыш әлтабар сиңа иминлек телим, күп яшәргә тәңреләр насыйп итсен! Бөек әлтабар, күчеңне борчуым шунда: Болгар-йортка зәхмәт чире килә. Җигүле тавының аръягында зәхмәттән күп кенә мал-туарлар кырылган. Сарысу тирәләрендә үлем-җитем дә күренә. Тәңреләрнең күңелен күрү өчен, барча Болгар халкына Изгеләр үзәнендә тәңреләргә келәү әйтергә, мул итеп корбан чалырга кирәк!

      Алмыш. Кам Аштабар, әле яз башында гына, йолык келәве әйтеп, ярты төмәнләп корбан чалдык түгелме?

      Кам Аштабар. Бөек әлтабар, тәңреләр келәүләребезне кабул итмәделәр, шуңа күрә Итил-йортка зәхмәт чире килә. Корбаннарны зәхмәткә биргәнче, аларны тәңреләр рухына корбан чалыйк.

      Утташ тавышы. Бөек әлтабар, илнең изге атасы Айбаба килде.

      Алмыш. Керсен.

      Тәкәббер генә атлап, Айбаба керә, тирә-ягына күз салып карап чыккач, сәламен бирә.

      Айбаба. Бөек Алмыш әлтабар, кам Аштабар һәммәгезгә дә тәңреләр чуктин-чук яшь бирсен, байлык, саулык бирсен!

      Алмыш. Рәхмәт, рәхмәт, изге ата. Тыңлыйм, ни йомыш?

      Айбаба. Йомышым бер, Алмыш әлтабар, мин күрәзәче, сиңа кү китердем.

      Алмыш. Тыңлыйм.

      Айбаба. Бөек әлтабар,

Скачать книгу