ТОП просматриваемых книг сайта:
Ике роман (җыентык). Әхәт Сафиуллин
Читать онлайн.Название Ике роман (җыентык)
Год выпуска 2016
isbn 978-5-298-03034-2
Автор произведения Әхәт Сафиуллин
Жанр Современная русская литература
Издательство Татарское книжное издательство
«Сәлам дә язмыйм!..»
Вакыт үтә, флот хезмәте бара торды. Искәндәр белән Алексей менә инде ничә ел буе бер үк корабльдә хезмәт итәләр. Бер караганда, флотта гына түгел, хәтта солдат хезмәтендә дә сирәк күренеш иде бу. Анда да, монда да үзгәрешләр даими рәвештә булгалап тора: берәр авыруы аркасында флот хезмәтенә яраксыз дип табылган кайбер матросны ярга солдат хезмәтенә күчерәләр яисә ниндидер сәбәп белән башка корабльгә җибәрәләр. Солдат хезмәтендә дә шул ук нәрсә: берәр бәхетсез очрагына эләгеп бөтенләй хезмәт итә алмаслык хәлгә килгән солдатны үлсә өендә үлсен дип кайтарып җибәрәләр, еш кына солдатларны бер ротадан икенчесенә яисә бөтенләй икенче полкка, йә шәһәр гарнизоннарына җибәрәләр. Ә монда менә инде унике ел буе бергә!
Алар үзара шулкадәр дуслашып беттеләр, хәтта бер-берсенең авылларында калган якыннары турында да биш бармак шикелле беләләр иде. Монысы да бер хәл, аларны иң берләштергәне һәм аерылгысыз дуслар иткәне үзләренең ана телләре булды. Очрашкан чакларында аулак урын табып рәхәтләнәләр иде шунда татарча сөйләшеп! И-и, туган телнең нинди кадерле, нинди җанга ятышлы икәнен язмыш туган-үскән якларыннан әллә кайларга, кемдер әйтмешли, җәһәннәм тишегенә илтеп ташлаган кешеләр генә бөтен ачыклыгы, бөтен аһәңе белән тоя белә, сизә ала торгандыр. Ә Искәндәр белән Алексей исә нәкъ менә язмыш җилләре Санкт-Петербург дигән шәһәргә китереп ташлаган татар балалары иде ич!
Шөкер, хезмәт бара, аңа ияләнеп кенә түгел, чын мәгънәсендә күнегеп үк беттеләр. Хәзер исә мөмкин булган кадәрле үз корабльләренә яңа килгән яшь матросларга авыр флот хезмәтен үзләштерергә ярдәм итәргә тырышалар. Алар икесе дә яшьләргә беренче айларда ничек авыр икәнен яхшы аңлыйлар – моны үз тиреләрендә татыдылар.
Хәзер алар хәтта өйләреннән алган хатларны да бергәләп укыйлар иде.
Тик Әүхәди-Алексей өеннән шушы арада гына алган хаты турында, аны бергә уку түгел, Искәндәргә әйтмәде дә. Бу хәл аны гаҗәпкә калдырды: «Ни булды? Хат алуын нигә яшерде? Әллә өйләрендә берәр күңелсез хәл килеп чыкканмы югыйсә?» – дип уйлады ул эченнән генә. Авылдан хат алган көннәрдә ул элек, кулына кояш тоткандай балкып-шатланып, әллә кайдан:
– Хат алдым, хат! – дип кычкыра торган иде.
Шулай дустына ике-өч көн чамасы үпкәләп йөрде-йөрде дә – ул көнне икесе дә шәһәргә увольнениегә чыкканнар иде – Преображенская мәйданындагы бакчада эскәмиядә рәхәтләнеп татарча сөйләшеп утырганда, Искәндәр Алексейдан:
– Бу юлы өйдән ниләр язганнар соң? – дип сорады.
Дусты аның өеннән хат алганын белми дип йөргән Алексей, зур ялганында тотылган кеше сыман, аның көтелмәгән бу соравыннан ничектер дертләп китте һәм, син бу турыда кайдан беләсең дигәндәй, тиз генә аңа карап алды, тик җавап бирергә ашыкмады. Бермәл шулай сүзсез торганнан соң гына, бер дә ашыкмыйча:
– Гадәти хат. Чуктыйн-чук сәлам! Бернинди яңалык та юк… – дип куйды.
– Алай да? Әти-әниең исән-саулармы соң?
– Шөкер, исәннәр.
– Ә энекәшең Александр?
– Бу